Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle 2021 yılından bu yana Mardin Artuklu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Zekai Erdal’ın başkanlığında yürütülen Hasankeyf kazılarında, Geç Roma dönemine ait askeri yapının kalıntıları gün yüzüne çıkarılmaya başlandı.
Ilısu Barajının su tutmasıyla birlikte kazıların Hasankeyf Kalesi’nde gerçekleştirildiğini ifade eden Doç. Dr. Zekai Erdal:
“Bir çok medeniyete ev sahipliği yapan Hasankeyf  tarihte Artuklular ve Eyyubilerin başkentliğini de yapmıştır. Bu nedenle kale de farklı medeniyetlere ait izleri bulmak mümkündür. 2021 yılından beri Hasankeyf Kalesi’ndeki Büyük Saray ile müştemilat olarak adlandırılan yapının kesiştiği bölgede yapılan kazılar sonucunda Geç Roma dönemine ait duvar kalıntıları tespit ettik. Yazılı kaynaklarda Sasani tehlikesine karşı Roma İmparatorluğu’nun sınırlarını korumak için Dicle Nehri kıyılarında onlarca askeri yapı inşa edildiği yer almaktadır. Hasankeyf’teki askeri yapı hakkındaki veriler Geç Roma İmparatoru II. Constantius döneminde IV. yüzyılda Hasankeyf’te bir askeri garnizon/kale inşa edildiği yönündedir.” dedi.
Bugüne dek IV. yüzyılda Hasankeyf’te bulunan   askeri garnizon yapının tam olarak nerede olduğunun tespit edilemediğinin altını çizen Erdal 2024 yılı Temmuz ayında  başlayan kazılarla birlikte yakın duran iri blok taşlarla isodom duvar tekniğinde inşa edilmiş “U” formunda  duvar kalıntısının ortaya çıkarıldığını belirtti.
 Kazı çalışmalarının duvar kalıntısının izini sürerek askeri yapının tamamını ortaya çıkarılmasına yönelik olarak devam edeceğini söyleyen Erdal,
Roma dönemi askeri yapının ortaya çıkarılması ile birlikte Hasankeyf’teki Roma sonrası ve Artuklu öncesi medeniyetlere ait kalıntıların da tespit edilmesinin mümkün olabileceğini aktardı.