Yerelden genele baktığında genelin gündemini kendince değerlendirebilirsin.

Yereldeki roller ve o rollerin etki alanı ile güçleri, genelin gündemiyle aynı olmayabilir.

Ancak bir konumla kurulan ilişkilenme ağını en küçük parçalara ayırdığın zaman bütünün suretini görme olasılığın artar.

***

Benim yaşımda olan ve aynı mahallede büyüdüğümüz bugün 35 yaşına merdiven dayamış bütün arkadaşlarım, mevcut mahalle muhtarımızdan bir önceki mahalle muhtarının kim olduğunu bilmez mesela?

Şüphesi olan varsa anket yaptırabilir!

***
Çiftçilikle uğraşan ve bugünlerde orta yaşa gelmiş hiç bir çiftçinin mevcut ziraat odası başkanından bir önceki başkanın kim olduğunu bilmediği gibi. 

***
Liseye yeni başladığım günlerde, abimin kadim dostunun sakatlar derneği başkanı olduğunu öğrenmiştim. Halen başkan olduğunu öğrenmeye devam ediyorum yerel haberlerden.

*** 
Adını ilk defa başkanıyla birlikte duyduğum bir odanın, derneğin, birliğin, kuruluşun, kooperatifin başkanlığını aynı kişilerin yaptığını duymaya devam ettiğim gibi…

***
1984 yılından beri Kızıltepe’de faaliyet sürdüren Mezopotamya gazeteciler cemiyetinin başkanlığını aynı abimizin halen yaptığı gibi. 

***
Yani bir şeyin bir adı varsa, başkanı oranın soyadı olarak kalıyor ve bunun değiştiğine şahit olmak mümkün olmuyor. Ticaret, esnaf, tarım, şoförler, sanayiciler, çevreciler ve biraz daha kurcalarsan güvercin severler, dürüm severler ve çiğköfteciler… 

Değişen bir şey yok. Parçaların adlarından başka.

Ayrı ayrı “tek” haline gelmiş, yüzbinlerce insan…

Ve aynı imkan içerisinde tek olmayı arzulayacak milyonlar.

***
Kürtçede bu tip durumlarda bir yerin kimin tarafından yönetildiği belirtmek istendiğinde orası için “ wira di destê filankes deye” denilir. Orası filancanın elindedir.

“Elindedir” sözünden anlaşılması gereken şu olur; kıskıvrak yakalamıştır, elinde tutmaktadır, sıkıca tutmuştur. 

Siyasetende; önderlikler, ulu önderler, reisler, başbuğlar bu ilişkilenme ağının bir parçasıdırlar.

***

Bu tabiki ülkenin tümünde varolan bir ilişkilenme ağıdır. 

Bizimkiler burada kişileri konuştuğumuzu düşünmesinler.

Bir anlayışı değerlendiriyoruz.

Yereli ve yerelde yazmanın dezavantajlarından biri de, eleştirisel bir açıyla değerlendirdiğin mevzuyu izah ederken, ek olarak başka izah yollarını yedekte bulundurma ihtiyacı duymandır.

***

Yani başkanlık denilen mevzu Paf takımında yetişerek profesyonelleşir.

Öyle ansızın gelip gündeme oturmaz.