Mardin Artuklu Üniversitesi bünyesinde kurulan Yaşayan Diller Enstitüsü’ne bağlı olarak, halk bilimi dalında Zazaca yazılmış ve yükseköğretim tarihinde ilk olma özelliği taşıyan bir yüksek lisans tezinin hazırlandığı öğrenildi.

Yaşayan Diller Enstitüsü’nün kurulduğu 2009 yılından beri Zazaca’yı sahiplendikleri ve standartlaşması için büyük bir gayret sarf ettiklerini belirten enstitü müdürü Prof.Dr.Kadri Yıldıım, Kürtçe lehçelerinden biri olan Kurmancca’ya  göre Zazaca’ya pozitif ayrımcılık uyguladıklarını ifade etti.

Zazaca’nın yazılı metinlerde Kurmancca’ya göre daha seyrek şekilde yer aldığına işaret eden Yıldırım, Zazaca’ya ideolojik kaygılardan tamamen uzak bilimsel bir yaklaşım sergilediklerinin altını çizerek:

“Mardin Artuklu Üniversitesi olarak Zazaca’ya sahip çıkacağımızı ve bunun için yeterli bir akademik donanıma sahip olduğumuzu ısrarla ifade ettik. Hazırlanan bu yüksek lisans tezi, Zazaca’yı bütün özellikleriyle akademiye taşıdığımızın bir göstergesidir. Biz slogan üreterek kültürel mirasımızın tüm zenginliklerini ıskalamak yerine gelecek kuşaklara miras kalacak ve Zazaca’ya katma değer ekleyecek akademik eserler ortaya koyma vizyonundan hareket ediyoruz.” dedi

Eğitimde fırsat eşitliği tanıdık

Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ) bünyesinde Kürtçe öğretmeni yetiştirmek için açılan 500 kişilik tezsiz yüksek lisans programına çoğu Bingöl bölgesinden olmak üzere 243 adayın Zazaca’ya başvurduğunu da hatırlatan Yaşayan Diller Enstitüsü Müdürü, “Kürt Dili ve Kültürü Anabilim Dalı” nda  Zazacayı seçen yüksek lisans adaylarına tezlerini Zazaca’yla yazma şartını getirdikleri bilgisini de verdi. Yıldırım şöyle devam etti:

“Anayasada yer alan “eğitimin fırsat eşitliği” ilkesine göre; Zazaca Yüksek Lisans Programlarına katılmak isteyen bütün adaylara hiçbir ayrım gözetmeksizin insan onuruna ve akademik disipline yakışır şekilde davrandık. Bu adaylarımızın Zazaca’nın devinimini sürdürecek akademik eserler vermeleri için üniversite olarak her şekilde desteklenmeleri ve bilim dünyasında kendilerine yer edinmeleri gerektiğine inanıyoruz. ‘Folklor’ alanında büyük bir titizlikle Zazaca yüksek lisans tezini hazırlayan Nadire G. Aldatmaz öğrencimizi, bu takdire şayan çabası için kutluyorum.”

Zazaca resmi arşivlere dâhil edilecek

Mardin Artuklu Üniversitesi’nin son iki yıl içinde hayatında büyük değişiklikler yarattığını ve hayallerinin önemli bir kısmını bu süre içinde gerçekleştirdiğini kaydeden Zazaca Yüksek Lisans öğrencisi Nadire G. Aldatmaz, kaybolup gitmesinden endişe duyulan kültürün bir bölümünü ana diliyle yazma olanağı bulduğunu belirterek “Zazaca bir tez yazmış ve tezini ilk teslim eden kişi olmaktan ötürü çok mutluyum.” ifadelerini kullandı.

Aldatmaz; saygın birçok kişi tarafından Zazaca ve kültürüne ait bazı ögelerin yazılı metin haline getirildiğini ve günümüze kadar ulaştığını ancak bu çalışmayı bir devlet üniversitesinin çatısı altında yapmanın ve yazılanları resmi arşive dâhil etmenin ayrı bir önem taşıdığına dikkati çekerek:

“ Dilimizin bölen değil birleştiren bir faktör olarak eğitim dili olmasını diliyorum. Zira eğitim dili olmazsa uzun vadede yaşaması mümkün değil. Bir dilin ölmesi de bir kültürün ve giderek bir halkın ölmesi demektir.” dedi.