Mardin’in tarihi ve kültürel mirasının önemli bir parçası olan Mardin Kalesi’nde gerçekleştirilen kazılar, kentin geçmişine dair önemli ipuçları sunuyor. Mardin Artuklu Üniversitesi’nin Bilimsel danışmanlığında yürütülen çalışmalarda, kalenin farklı dönemlerdeki kullanım amaçları, mimari özellikleri ve sosyal hayatı hakkında yeni bilgiler elde ediliyor. Bu sayede, Mardin Kalesi’nin sadece bir askeri yapı değil, aynı zamanda bir yaşam merkezi olduğunu daha iyi anlıyoruz.
Mardin’de bulunan tarihi Mardin Kalesi ve Kale Camii’nde, Kültür Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle başlatılan kazı ve restorasyon çalışmaları hız kesmeden devam ediyor. İlk olarak 2014 yılında başlatılan ve 2015, 2017, 2018, 2020 ve 2021 yıllarında süren kazı çalışmaları, 2024 yılında da devam ediyor.
2020, 2021 ve 2024 yıllarındaki çalışmalara Mardin Müze Müdürlüğü başkanlık ederken, Mardin Artuklu Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Evindar Yeşilbaş bilimsel danışmanlık yapıyor. Çalışmalar, kazı ve restorasyon-konservasyon olmak üzere iki kolda yürütülüyor.
Mardin Artuklu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Özcoşar’ın da yerinde incelediği kazılarda, Mardin’in eşsiz bir kent olduğunu belirterek, “Mardin, mimari ve tarihi zenginlikleriyle Güneydoğu’nun en kadim şehirlerinden biridir. Mardin Kalesi, yüzyıllar boyunca seyyahların ilgisini çekmiş ve güçlü savunma yapısıyla 19. yüzyıla kadar ele geçirilememiştir. Bu kazı çalışmaları sayesinde Kale’nin turizme kazandırılması, şehre önemli bir değer katacağını aktardı. Öte yandan Rektör Özcoşar Mardin kalesindeki kazıyı üniversitemizin yapıyor olmasının da kendisini çok gururlandırdığını ifade etti.
Öte yandan, Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremler, Kale Camii ve Mardin Kalesi’ne giriş sağlayan güney kapısında hasara yol açtı. Deprem sonucu caminin harim bölümünde örtüden ve cephe duvarlarından taş düşmeleri yaşandı. Düşen taşlar, harimin güneybatısına toplanarak istiflendi.
Mardin Kalesi ve Kale Camii’nde kazı ve restorasyon çalışmaları, tarihi yapıları koruma amacıyla aralıksız sürdürülüyor.