RAPOR
İLGİLİ: Siyasi Partiler.
KONU: Mardin İli’nin Önemli Sorunları
Ve Çözüm Önerileri
SUNAN: Mardin Toplumsal Dayanışma Federasyonu
TARİH: 27 Ekim 2016
Mardin İl’inin Önemli Sorunları ve Çözüm Önerileri
64 Aktif STK bileşeni ve on bin’den fazla üyesi bulunan Mardin Toplumsal Dayanışma Federasyonu olarak örgütlü sivil toplum sorumluluk bilinciyle Mardin ilimizin önemli sorunları ve çözüm önerileri içeren kısa raporumuz ve detaylar aşağıdadır.
Gereğini bilgi ve takdirlerinize arz ederiz.
Mehmet Şerif Öter
Federasyon Başkanı
1.Şiddet kaynaklı sorunlar:
Otuz yılı aşan sürede bölgemizde ve ülkemizde yaşanan şiddet, terör olaylarında on binlerce insanımız hayatını kaybetti. Geçen bu süreçte Mardin halkı şiddete karşı her zaman rasyonel düşünce ve kardeşlikten yana tavır almıştır. Hendek siyasetinin neden olduğu operasyonlar nedeniyle Nusaybin'in büyük mağduriyetler
i var.
Bu mağduriyetlerin giderilmesi konusunda hassas davranılması ve yaraların sarılması için gerekenlerin acilen yapılması.
Türkiye bölgede bir istikrar kaynağı olacaksa, bu istikrarın odağında ve cazibesinde Mardin olmalıdır. Zira tarihte bunu başarmıştır.
2.Çevre ve çarpık kentleşme sorunları:
a)Mardin İlimiz dâhil, günlük ortalama 7000 ile 10.000 arası bir kısmı Irak ve Ortadoğu ülkelerine yük taşıyan ağır tonajlı araçlar çevre yolu bulunmayan 300.000 nüfusa sahip Kızıltepe ve Nusaybin ilçelerimizin yerleşim alanı ortasından geçen araçlar trafik yoğunluğun yanı sıra çevre kirliliği yaratmaktadır. Böylesine trafik yoğunluğu olan her yerde bir ve daha fazla çevre yolları yapılmıştır.
Havaalanı güzergâhı üzerinden Mardin-Kızıltepe'ye (Türkiye'ye açılan) götüren yol, yokuş ve keskin virajlardan ötürü kazalara ve ölümlere neden olmaktadır. Gerekli çalışmalarla, acil gerekenlerin yapılması lazımdır.
b) Mardin ve bağlı İlçelerimizde çarpık kentleşme, oto park, yeşil alanlar, alt ve üst geçitlerin son derece yetersiz oluşu insanlarımızın gündelik yaşamına olumsuz negatif etki yaratmaktadır.
3.Tarımsal sorunlar :
800.000 Nüfusa sahip Mardin ilimiz ve 10 ilçemizin temel geçim kaynağı tarımdır.Dünyanın en verimli Mezopotamya topraklarına sahip Mardin ovamızda üretimi gerçekleşen buğday,arpa,mercimek,mısır,pamuk gibi ürünler ülke ihtiyacının yaklaşık % 20 karşılamaktadır.GAP suyu Mardin ovamıza geldiği takdirde ürünlerde çeşit artışının yanı sıra üretim miktarında büyük artış meydana gelecek ve işsizlik ortadan kalkacaktır.Ayrıca çiftçilerimiz tarımsal sulamayı kuyular ile yaptığından, elektrik ile ilgili DEDAŞ ile ciddi sorunlar yaşamaktadır. Bu yıl yapılan anlaşma 2017 Temmuz ayında sona erecektir. Bu yıl elektrik sorunları nedeniyle, ikinci ürün olan mısır ekiminde %30 ile %40 arasında azalma yaşanmıştır. Bu bizim milli servetimizdeki kayıplardır. Sulama kuyuları, yer altı sularının çekilmesi nedeniyle bazı yerlerde 700 m. ye varan derinliklere ulaşmıştır. Böyle devam ederse ileri zamanlarda toprakta obruklar oluşacak, toprak verimsiz hale gelecektir. Tarımsal girdilerin altında ezilen çiftçilerimiz, çok büyük elektrik faturaları nedeniyle iyice mağdur olmaktadır. GAP suyu 2017 yazına kadar Mardin ovasının tümünü kapsayacak şekilde bitirildiğinde, en azından çiftçilerimiz yüklü elektrik faturalarından kurtulacak ve nefes alacaklardır.
4.Eğitim sorunları: Mardin ili ve ilçeleri,bölgede yaşanan şiddet olayları nedeniyle yoğun göç almıştır. Önceden yaşadığımız derslik yetersizliği katlanarak büyümüştür. Öğretmen eksikliği hat safhadadır. Eğitim ve Öğretimin önemi nedeniyle acilen çözüm bulunması gerekmektedir.
a. Tam gün eğitime geçilmesiyle Başta Kızıltepe,Nusaybin olmak üzere il merkezi ve diğer ilçelerimizde kısmen yetersiz olan derslik ve öğretmen açığı yeni uygulamayla mevcut sıkıntıları artmıştır Biran önce çözüm bulunması önem arz etmektedir.
b. Özellikle ilçe okullarımızda özel güvenliğin bulunmaması öğrenciler için büyük risk teşkil etmektedir.
c.Mardin Artuklu Üniversitesi-Yaşayan Diller Enstitüsü bünyesinde 2012 yılında ‘Süryani Dili ve Kültürü Anabilim Dalı’ Yüksek Lisans Programı ile eğitim-öğretime başlayan ve 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılında 17 öğrenci ile Edebiyat Fakültesi çatısı altında ‘Süryani Dili ve Edebiyat Bölümü’ Lisans Programı olarak faaliyet gösteren, her iki düzeyde verilen eğitim, maalesef bir tek öğretim üyesinin çabalarıyla ayakta durmaktadır. Türkiye'de bu alanda tek bölüm olmakla beraber, bu bölümün ayrıca Mardin'de olması son derece anlamlıdır. Ne var ki, üç grup Yüksek Lisans öğrencisi ve 17 kişilik Lisans eğitimi veren bu bölümün sadece bir tane Süryanice öğreticisi bulunmaktadır. Bölüm kurucusu tarafından 2012 yılından bu yana, defalarca yönetimden araştırma görevlisi alımı ile ilgili resmi talepte bulunulmasına rağmen maalesef hiç bir talep karşılanmamıştır. Süryani diliyle ilgili çalışmaların yapıldığı Mardin'de bu bölümün bu denli akim bırakılması oldukça şaşırtıcıdır. Bu konunun üzerinde hassasiyetle durulması ve gerekenlerin yapılması çok önemlidir.
5.İlimize ve bölgemize tanınan teşvikler: Devletimizin açıkladığı son teşvik paketi çok olumlu ve sevindiricidir. Bu teşvikler dağıtılırken, hakkaniyetli olması insanlarımız açısından çok önemlidir. Gerçekten hak edene verilmeli ve yandaş kayırılmamalıdır.
6. Sağlık sorunları: Hastanelerimizde doktor sayısının azlığından, hastalarımız büyük sıkıntı çekmektedir. Doktorlarımız kapasitelerinin üzerinde hastaya baktığından, sağlık problemleri katlanarak büyümektedir.
a. 800 000 nüfuslu ilimizin yanık ünitesi mevcut değildir.
b. Yoğun bakım ünitesinde yer sınırlıdır.
c. Yeni doğan yoğun bakım ünitesindeki küvez sayısı ihtiyaca cevap veremeyip, yetersizdir.
d. Üç yüz bin nüfusu aşan Kızıltepe ilçemize hizmet veren 5 katlı 250 yataklı Devlet hastanesinin asansörleri çoğu zaman hizmet vermediğinden hastalar bazen karga tulumba merdivenlerde taşınıyor. Asansörlerin değiştirilmemesi 10 yılını doldurmamış olmasına bağlanılmaktadır. Midyat ilçemizin devlet hastanesinin asansörleri değiştirilip, onarıldığı gibi Kızıltepe Devlet hastanesinin de yenilenmesi gerekmektedir.
7. Gençlerimiz:
Lise eğitimini tamamlayıp, üniversiteyi kazanamayan gençlerimiz çoğunluktadır. Ayrıca ortaöğrenim, lise öğrenim terk gençlerimiz çok fazladır. Bunların topluma kazandırılması için, meslek edindirme kurslarının sayısının arttırılması ve çeşitliliğinin çok olması ilimiz açısından önemlidir. Boş ve işsiz olan gençlerimiz çeşitli olumsuz etkiler altında kaldığından, sonrası telafi edilmeyecek sorunlar yaşamaktayız. Sportif faaliyetlerin bölgemizde çoğalması için olanak yaratılması. Gençlere yatırım yapılmalıdır. Çünkü onlar Ülkemizin geleceğidir.
Ayrıca madde bağımlısı gençlerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Artık hap ve esrar değil eroin kullanılıyor. Uyuşturucu bulamadığı veya kullanamadığı zaman krize giren gençlerin sayısı çoğalmıştır. İlimizde bunların sayısı -madde bağımlısı gençlerin ifadesine göre- binlerle ifade edilmektedir. Devlet, terör sebebiyle güvenliğe odaklandığı için bu alan boş bırakıldı. Uyuşturucu satıcıları ile ciddi bir mücadele lazım. Ayrıca yasa dışı örgütler bu gençleri çok kolay bir şekilde kandırabiliyor ve yanlış yollara yönlendirebiliyor.
Bunu önlemek için;
Mardin’de bir tedavi Merkezinin açılması âciliyet arz ediyor. Aileler çocuklarını tedavi için Elazığ, Adana veya Gaziantep’e göndermek zorunda kalmamalıdır
8. Ekonomik sorunlar:
Çözüm sürecinin başladığı 2013 ve 2015 yıllarında bölgemizde ve Mardin ilinde yatırımlarda büyük artış yaşanmıştı. Fabrika kurmak için müteşebbisler batı illerimizden yatırım yapmak için bölgeye adeta akın ediyordu.2015 yılın sonlarına doğru şiddetin yeniden başlamasıyla yatırımlar durdu, turizm durdu ve nakliyat sektörü de can çekişiyor. Yeni ufuklar ve yeni şanslar için Mardin’e dönük entelektüel çabaların arttırılması. Bu çabalar, Mardin’in potansiyelini ortaya çıkaracak bir özgüven ve motivasyon oluşturacaktır.
a.Bölgenin temel geçim kaynağı tarımın geliştirilmesi için, gerekli alt yapı çalışmaları yapılarak, modern bir tarım için, çiftçi eğitimi verilmesi için, Acil bir tarım reformuna ihtiyaç vardır.
b.Mardin kültür turizm alanında son yıllarda büyük bir atak yaşayarak, bölgeye ekonomik alanda büyük bir katkı sağlamaktaydı. Yaşadığımız şiddet olayları nedeniyle, turizm sektörü durma aşamasına gelmiştir. Ülkemizin ve Mardin’in tanıtımında önemli rol oynayan turizmin yeniden canlanması için gereken adımların atılması.
c. İlimizin ve bölgemizin geçim kaynaklarından biri olan, Habur kapısı ve nakliyat sektörü ile ilgili iyileştirme çalışmaların hızlandırılması.
d. Türkiye’nin bölgede oynayacağı ekonomik, kültürel ve siyasi role paralel olarak, Mardin’in bölgesel rolünü arttıracak etkinliklerin entelektüel altyapısının oluşturulması.
9.Mardin’in tarih ve kültür dokusu:
Farklı kültürleri bir arada yaşatan Türkiye ve Dünya üzerindeki diğer kentlerle iletişimin artırılması. Kurulacak bu iletişim ile bu kentlerin tecrübelerinden, hedeflerinden dayanışma ve işbirliği temelinde karşılıklı fayda sağlanılması açısından yararlı olacaktır. Saklı değerlerin Dünya kültürü ile paylaşılması için Mardin’de bilimsel anlamda arkeolojik kazıların yapılması ve uluslararası kültürel etkinliklerin artırılması. Mardin’in tanıtımı ve geleceği açısından, kadim bir mirası temsil eden Süryani değerlerinin,sahiplenilmesi,desteklenilmesi, 10. Ahlaki Sorunlar: Bazı basın yayın organlarında ve özellikle internet sosyal medyada aile kurumun ahlaki yapısını bozan bozmaya yönelik diziler ve yayınların kontrol altına alınması önemlidir.
Sosyal medyayı kendi lehlerinde kullanan yasa dışı oluşumlar internet üzerindeki siteleriyle halkı kin ve düşmanlığa götüren tahrik edici yayınların önlenmesi önem arz etmektedir. Acilen önlem alınmalıdır.
11.Açığa alınan memurlar: 15.TEMUZ FETÖ Başarısız darbe girişimi sonrası birçok yerde olduğu gibi Mardin ilimizde ve ilçelerinde açığa alınmalar ve görevden uzaklaştırılmalar yapılmıştır. Bunlardan suç işleyen, hukuken elbette açığa alınıp veya görevden uzaklaştırılacaktır. Sadece dernek, sendika üyesi olan veya bir yürüyüşe katılan memurlarımızdan, öğretmenlerimizden açığa alınanlar iyi araştırılıp, hak etmeyenlerin göreve iadesi en kısa zamanda yapılmalıdır. Haksız görevden almalar halkta ciddi kırgınlık ve tepkilere yol açmaktadır.
10. Sivil Toplum STK :
Demokratik sistemin temel kurumları olan dernek sayısında yaşanan artış, Mardin ilimizde faaliyet gösteren dernek sayısı beklenenden fazla olmuştur. Şuanda kurulu bulunan 565 Dernek içerisinde bazıları toplumsal alanda ciddi proje ve çalışmalar gerçekleştirmişlerdir. Bunun en canlı Örneği 64 STK bileşeni bulunan Mardin Toplumsal Dayanışma Federasyonumuz sivil toplum alanında hayata geçirdiği büyük projelerin yanı sıra şiddete karşı barıştan,demokrasiden yana tavrını cesur bir şekilde ortaya koyduğu demokratik tepkiler ortadadır. Memleketin birlik, beraberliği, ekonominin ve insani değerlerin gelişmesi güçlenmesi için çalışan, çabalayan sivil örgütler olarak bu güne kadar tüm siyasi partilerimize karşı eşit mesafede durduk. Federasyon olarak Mardin’in çoğulcu ve kabullenme ruhunu yaşatmayı görev biliyoruz.
Federasyonumuzun Bileşenleri olan 64 STK. Kar amacı gütmeden gönüllük ilkesiyle bir araya gelmiştir. Üyelerimizin maddi ve manevi dayanışmasıyla bu güne kadar hiçbir Devlet kurumundan hibe, yardım almadan ,talep etmeden sosyal ve ekonomik alanlarda önemli projeler hayata geçirmiştir.
Bölgede ve Mardin’de siyaseten etkili olan başta AK. Parti ve HDP. Milletvekilleri, yerel temsilcileri ve tüm siyasi partilerimiz olmak üzere demokratik sistemin ve örgütlü toplumun temel kurumları olan Derneklerle diyalog içinde olmaları ve önemsemeleri demokrasimizin güçlenmesine, bilinçli ve örgütlü bir toplumun oluşmasına katkı sunacaktır