Antibiyotik tüketiminin araştırılmasını isteyen Mardinliler, şehirdeki altyapı yetersizliği ile hava kirliğine dikkat çektiler.
Sağlık Bakanlığınca, "Akılcı İlaç Kullanımı Kampanyası" kapsamında yapılan çalışmalar ve 2017 Durum Tespiti Aile Hekimleri Antibiyotik Bulunan Reçete Yüzdesi verilerine göre, en çok antibiyotik Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde tüketildi.
En çok antibiyotik kullanan il olan Mardin'i, Şanlıurfa, Adana, Şırnak izledi. Edirne, Yozgat ve Artvin ile en az antibiyotik kullanan iller oldu.
Bakan Koca’nın antibiyotik tüketiminin en çok Mardin olduğunu açıklamasının ardından gözler bu kentte çevrildi. Mardinliler, antibiyotiğin çok kullanılmasının altından yatan sebeplerin araştırılmasını isterken, şehirdeki altyapı yetersizliği ile hava kirliğine dikkat çektiler.
“Mardin’de ‘fazla antibiyotik tüketiliyor demekle, antibiyotikler neden fazla tüketiliyor?’ arasında fark var”
Antibiyotik kullanımının belirli ilkelerinin olduğunu belirten Eczacı Yavuz Yılmaz, antibiyotik ilaçlarının reçetesiz yazılmadığını hatırlatarak, konuşmasına şöyle devam etti:
“Antibiyotik ilaçları yazan ve buna görevlendirilen hekimlerimizdir. Hastaların tedavisi neyi gerektiriyorsa hekimlerimiz bu yönde meslek etiği gereği hareket etmek zorundadırlar. Hekimler antibiyotiği gerekli görüyorlarsa zaten o hastalıkla ilgili bir ihtiyaç, bir gereklilik bir zaruret muhakkak surette vardır. Mardin’de antibiyotiğin fazla kullanılmasının altında yatan sebepleri araştırmak lazımdır. ‘Mardin; en fazla antibiyotik tüketiliyor demekle, antibiyotikler neden fazla tüketiliyor?’ demek arasında büyük bir fark vardır. Önce buna bakmak gerekir. Son 15-16 yıldır gördüğümüz sağlık politikalarında her ne kadar çok iyi bir düzeltme varsa da kentlerimizdeki, ilçelerimizdeki, köylerimizdeki alt yapı eksikliklerini, hastalıklardan korunmak için uygulanması gereken tedbirler alamıyorsak, kişilerin hastalanmasını engelleyemiyorsak, ‘neden daha fazla antibiyotik tüketiliyor’ deme hakkına da sahip değiliz. Çünkü bir neden, bir sebep doğurur. Kanalizasyon sistemlerinin hâlâ oluşamaması, içme suyunun gerekli standartlara ulaşılıp sunulmuyorsa, 25-30 yıllık su şebekeleri kullanılıyor ise kanalizasyon şebekelerinin nereden geçtiği, su şebekelerinin nerden geçtiği, haritalandırılmamış ise alt yapı eksiklerinden kaynaklı hastalıkları kolaylaştıran unsur var ise bunların hepsi hastalığın, enfeksiyonun yayılması için alt yapıyı hazırlayan unsurlardan birini oluşturur.”
“Hekime ‘antibiyotik yazma’ demekle bu sorunu ortadan kardırmazsınız”
Kendilerinin de antibiyotiğin az kullanılması taraftarı olduklarını söyleyen Yılmaz, antibiyotiklerin az tüketilmesinin sağlıklı bir toplumun göstergesi olduğuna dikkat çekti.
Yılmaz, “Enfeksiyonların olmadığı bir topluluk yaratırsınız ona göre de insanlar sağlıklı yaşarlar. En azından gelişmiş ülkelerde olduğu gibi kalp sağlığı, damar sağlığı, tansiyon gibi ilaçların kullanımı daha yüksek ve birinci derece de öncelik alır. Bizde ise antibiyotik ilaçlarının fazla kullanılmasının sebebi aslında bizim geri kalmışlığımızın, alt yapı eksiklerimizin olmasının, koruyucu hizmetlerimizin yerinde yapılmamış olmasının bir göstergesidir. Hekime ‘antibiyotik yazma’ demekle bu sorunu ortadan kardırmazsınız. Sadece sorunu görmezden gelirsiniz. Açıklamalarda gördüğümüz kadarıyla Mardin bölgesi antibiyotik tüketiminde birinci sırayı almış durumda. Antibiyotik tüketiminin fazla olması demek bu alt yapı hizmetlerinin aslında Mardin’de yeterince verilmediğini, temiz içme suyuna ulaşmanın mümkün olmadığını, köylerimizde henüz bu standartları yakalamadığımızın bir göstergesidir.” dedi.
“Hastalığı görmezden gelerek antibiyotik tüketimi engellenemez”
Antibiyotik kullanımının azaltılması için bilgilendirmelerin yapılması gerektiğini ve alt yapı eksiklerinin giderilmesi gerektiğine dikkat çeken Yılmaz, şunları söyledi:
“Siyasetçilerimize öneride bulunmak, bunları iyileşmesini sağlamak için politikalar üretmelerine yardımcı olmak, yerelde muhtarlıklar, belediye başkanlıkları, ilde gerekli merciler, valilik bazında sorunun masaya yatırılması lazımdır. Oturtup esas soruna değinirsek bunun üstesinden gelebiliriz. Yoksa antibiyotik yazılmasın demekle bu iş olmaz. Antibiyotiği yazıp kullanılmasını öneren kişiler cahil insanlar ya da sıradan insanlar değil, bunlar mesleğini yapan, yetkilendirilmiş olan ve Sağlık Bakanlığımızın personeli olan insanlar. Siz bunlara ‘fazla antibiyotik yazıyorsunuz’ diyemezsiniz. Bu gerekliliği gören yapılan tahlil ve tetkiklerdir. Eğer bu bulgular gösteriyorsa doktorun bunun dışında bir seçeneği yok. Gerekli olan ilacı hastaya önermek zorundadır. O hastalığı görmezden gelerek antibiyotik tüketimi engellenmez, bunun çözümü ve yapılması gereken enfeksiyonu kaynağından önlemek, bunun için gerekli alt yapı çalışmalarının muhakkak surette hem yerelde, hem il bazında, hem de Türkiye ölçeğinde planlanması ve yürürlüğe konmasıdır.”
“Mardin’de toz oranı diğer şehirlere göre daha fazla”
Doktorun antibiyotik ilacı yazdığında kullandığını söyleyen hastalardan Muhammed Gökçen, “Buradaki hava koşulları diğer şehirlere göre daha çok kötü, toz oranı fazla onun için antibiyotik fazla kullanılıyor.” diye konuştu.
“Antibiyotik ilaçları kullanmak zorunda kalıyoruz”
Antibiyotik kullanımda Mardin’in birinci sırada yer almasının çevre kirliliğinden kaynaklandığını savunan Veysel Kepenç ise kendilerinin de antibiyotik ilaçları kullanmak zorunda kaldıklarını söyledi.
Mardin’de Antibiyotiğin neden bu kadar fazla kullanıldığını bilmediğini söyleyen Abdullah Korhan, sürekli kullandığı bir ilacını almaya geldiğini söyledi.
“Antibiyotik yerine doğal ürünler yenilse daha iyidir”
Çocuğunun ilacını almaya geldiğini söyleyen Kemal Aydın, “Antibiyotik ilaçları bende bazen kullanıyorum ama zararlıdır. Bunun yerine doğal olan ürünler köy yumurtası, yoğurt, pekmez yeseler daha iyidir.” dedi.
Antibiyotik ilaçlarının iltihap için olduğunu dile getiren İbrahim Tufan, doktorun kendisine yazmadan antibiyotik ilaçları kullanmadığını ama doktorun kendisine yazdığında kullanmak zorunda kaldığını söyledi.
“Köyde kanalizasyon olmadığı için hastalanıyoruz”
Köyde kaldıklarını ve kanalizasyon olmadığı için hastalandıklarını iddia eden Hıdır Aydoğan da “Bizde antibiyotik kullanmak istemiyoruz ama doktor bize yazdıktan sonra kullanmak mecburiyetinde kalıyoruz.” diye konuştu. (M. Salih Keskin, Mehmet Aslan- İLKHA)