Önümüzdeki Mayıs ayında düzenlenecek sempozyumda, Türkiye’de konuşulan Arapça lehçelerin dil özellikleri, sözlü edebiyatı, sözvarlığı, etimolojisi ve diğer dillerle etkileşimi gibi dilbilim konularının ele alınacağı öğrenildi.
Yaşayan Diller Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Kadri Yıldırım’ın Düzenleme Kurulu Başkanlığını yaptığı ve Mardin Artuklu Üniversitesi’nce organize edilecek sempozyuma, farklı ülkelerden ‘Arapça Lehçeleri’ alanında çalışan birçok dil bilimci katkıda bulunacak.
Sempozyum konularının göç, taşınma vb. sebeplerden ötürü Almanya, Norveç, Beyrut gibi farklı ülkelerde yaşayan ve Arapça konuşan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları üzerinden de işleneceğini aktaran Mardin Artuklu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Serdar Bedii Omay, “Türkiye'de Konuşulan Arapça Lehçeler ve Sözlü Edebiyatları” sempozyumunun Türkiye’de bir ilk ve bu alanda yapılmış en geniş kapsamlı bilimsel çalışma özelliğini taşıdığına dikkat çekti.
Türkiye’de farklı Arapça lehçelerle konuşanların sayısının 400 bin civarında olduğu bilgisini veren Mardin Artuklu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Serdar Bedii Omay, “Bu sayı daha fazla veya az olabilir. Şimdiye kadar konuyla ilgili olarak, bilimsel temeller üzerine oturtulmuş bir çalışma yapıldığı söylenemez. Fakat burada önemli olan ana unsur; Türkiye’nin farklı şehirlerinde dağınık bir şekilde bu dili konuşanların varlığıdır.” dedi.
Omay, böylesine bir çeşitliliğin kültürel ve folklorik zenginliğin varlığına işaret ettiğini kaydederek mevcut lehçelerin korunması için modern dilbilim ışığında araştırma ve belgeleme yoluna gidilmesi ve bu konuda yapılacak akademik araştırmaların teşvik edilmesi önerisinde bulundu.
Lehçeler ve bu lehçelere ait kültür envanterini bir araya getirme çalışmalarının yüzyıllar öncesine dayandığını aktaran Mardin Artuklu Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Arap Dili ve Kültürü Bölüm Başkanı Öğr.Gör.Ahmet Abdülhadioğlu ise önde gelen Arap dilbilimcilerin; bedevi Arapların yaşadığı bölgelere meşakkatli yolculuklar yaparak önemli çalışmalar yaptığını ve bunun sonucunda yapılan çalışmaların “fusha” denilen kadim Arapçaya ait kaybolmaya yüz tutmuş terimleri ve şiirleri derlediklerini anlattı.
“Türkiye'de Konuşulan Arapça Lehçeler ve Sözlü Edebiyatları Uluslararası sempozyumu” nun fikir sahibi ve ”Mardin atasözleri Antolojisi” üzerine akademik çalışmalarda bulunan Ahmet Abdülhadioğlu, çok kültürlülük ve çok dillilik anlamında doğal ortamın sağlandığı Mardin Artuklu Üniversitesi’nde, sempozyum düzenlenmesi fikrini şöyle özetledi:
“Bu konuda bir sempozyum düzenlemeyi çok daha önce düşünüyorduk. Mardin’de düzenlenen bir sempozyumda lehçeler konusunda birçok çalışması bulunan Prof.Dr.Werner Arnold, enstitü müdürümüz sayın Prof.Dr.Kadri Yıldırım ve Arap dili filoloğu Mahmut Ağbaht ile yaptığımız uzun bir sohbet ve müşavereden sonra ortak bir sempozyum düzenleme konusunda fikir birliğine vardık.”
Sempozyum konusu ile ilgili olarak, Türkiye’de bu alanda yapılan bilimsel ve akademik çalışmaların henüz gün yüzüne çıkmadığına işaret ederek sözlerini sürdüren Abdülhadioğlu , “Mevcut çalışmalar da birkaç makaleden ibarettir. Sempozyumun bir amacı da bu tür çalışmaları teşvik etmek ve bu çalışmaları gün yüzüne çıkarmaktır. “ görüşlerine yer verdi.